Kayıt
10 Mayıs 2007
Mesajlar
526
Beğeniler
0
Franchet D’Esperey kimdir?

6alatasaray Lisesi’ne göre büyük bir Komutan; Franchet D’Esperey kimdir?

25 Kasım 1918 günü Karaköy Limanına yanaşan Fransız zırhlısından F.D’Esperey adında daha sonra İstanbul İşgal Komutanı olarak anılacak, Fransız İşgal Komutanı iner ve ertesi gün Mekteb-i Sultaniyi ziyaret eder.

Okul müdürü Salih Arif Bey, Fransız Müdür-i Sani ( Müdür Yardımcısı ) Mösyö Blanchong ve Türk Müdür-i Sani Nedim Bey, generali kapıda karşılarlar. Ardından öğretmen ve öğrencilerin alkışları arasında konferans salonuna gelirler Okul müdürü Salih Arif Bey, d’Esperey’e ve Fransız sefirine hitaben konferans salonunda bir konuşma yapar:

”Askeri meziyetleri bütün dünyaca tasdik edilmiş olan büyük bir komutanı selamlamak bizim için büyük bir bahtiyarlıktır. Vaktiyle Fransa’nın yardımlarıyla yapılan bu mektep memleketimize birçok önemli şahsiyetler yetiştirmiştir. Bu mektebin eski bir talebesi olmam hasebiyle müessesedeki uygulamaların izini takip etmeye çalıştık. Şžu dakikada yanınızda bulunan sekiz Fransız öğretmen, bu müessesenin içinde kendilerini o güzel memleketinizde imiş gibi farzetmekte olduklarını müttefik olarak zat-ı âlilerine beyan edeceklerdir…” (8 Fransız öğretmen konuda müttefiktir ama Fransa müttefik değil işgalcidir)

Salih Arif Bey’in bu konuşmasından sonra öğrencilerden Hikmet Efendi de aynı mealde bir konuşma yapar. Daha sonra söz alan General d’Esperey şunları söyler:

”Mektebinizin müdürü Salih Arif Bey, Fransız öğretmenlere gösterdiği kolaylık ile minnettarlığımızı kazanmıştır. Fransızlar tarafından kurulan Mekteb-i Sultani, mevcudiyetini merhum Sultan Abdülaziz’e borçludur. Sultan Avrupa’daki dengeleri kollamak suretiyle nasıl tavır alacağını pek güzel takdir edebilmiş ve Almanya ve Avusturya yerine, Fransa ve İngiltere’nin yardımını kabul etmişti. Maalesef halefleri kendisi gibi olamadılar…

Siz gençler, yeni padişahınızı takip ediniz…

Binaen-aleyh mektebin ve bilhassa müdür Salih Arif Bey’in minnettar kaldığımız bu muamelesini ilelebet unutmayacağım gibi bunu memleketimde anlatmayı bir görev addedeceğim.”

Sina Akşin’in ”İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele” isimli kitabının birinci cildinde d’Esperey’in konuşması ile ilgili şu satırlar yer almaktadır:

”İşin belki şaşırtıcı yönü, 25 Kasım’da 6alatasaray Sultanisini ziyaret eden resmi bir kişinin, Doğu Ordusu Başkomutanı General Franchet d’Esperey’in öğrencilerin önünde yaptığı konuşmada İttihat ve Terakkiyi çekiştirdikten sonra ”… Türkiye’nin gördüğü padişahların en iyi ve en münevveri bulunan ve milletini seven” padişahın, ülkesini ‘’sulh ve selamete sevk etmeye çalıştığı şu sırada, onların da, daha çok çalışarak padişaha yardım etmelerini öğütlemesiydi”

Bu konuşmalardan sonra hep beraber mektep binası gezilir. Bazı yerli ve yabancı gazetecilerinde hazır bulunduğu çay ziyareti tertip edilir. Ziyafetin bitiminde Salih Arif Bey’in elini sıkan d’Esperey kendisine yapılan nazik muameleyi hiçbir zaman unutmayacağını bir kez daha vurguladıktan sonra mektepten ayrılır. (1868′den 1923′ e Mekteb-i Sultani, 6alatasaraylılar Derneği, Prof Dr Vahdettin Engin - 2003 Ofset Yapımevi)

İstanbul İşgal Altında ve Acılar

Osmanlı subaylarının kılıçlarını bırakıp resim çektirdikleri, üzüntüden hastalanıp sokağa çıkamadıkları, tüm İstanbul halkının ezildiği ve kahrolduğu günlerde İşgal Komutanını ağırlamak ve ona bu tarihi konuşmayı yaptırmak ne demektir? 6alatasaray dergisinden bu sorumuza da yanıt istiyoruz. Çarpıtılmış tarih değil, kendi mensuplarının yazdığı bir kitaptan GERÇEK tarihe yanıt istiyoruz.

Bildiğiniz gibi, geçmiş dönemde, ”General Dumoli adında bir Fransız Komutan’ın ”6alatasaray’a işgal zamanında gösterdiği hoşgörüden ötürü teşekkür ettiği” konulu, elden ele dolaşan bir e-posta vardı. Ve haklı olarak 6alatasaray Camiası bunu yalanlamıştı. Gerçekten öyle bir komutan yoktu.

Peki şimdi soruyoruz: F. d’Esperey kimdir? Yoksa böyle bir komutan da mı yok? Tarihe meraklı 6alatasaray dergisi ve camiasına soruyoruz. Yukarıdaki metne baktığımızda da göreceğimiz gibi sadece isim karışmış ve biraz nüans farkları var. Komutanın adının Dumoli değil D’Esperey olması dışında her şey neredeyse aynı.

6alatasaray’ın Büyük Komutanı d’Esperey’in Marifetleri (!)

Yukarıda sorduğumuz sorulara cevabı olmayanlara biz yardımcı olalım. Herkes her şeyi bilmek zorunda değil elbet. Ancak öğrenmemek de ayıp. 6alatasaray Dergisi’ne jestimiz olsun.

Franchet D’Esperey, 25 Kasımdaki girişini çok gösterişli bulmamış ve özellikle İngilizlere ve Türklere mesaj verecek olan 2. gelişi 8 Şžubat 1919 yılında gerçekleşmiştir. 7 Şžubatta Mısırdan kalkıp İstanbul’a gelen İngiliz Komutan Allenby‘den sonra, 8 Şžubatta ise Fransız Komutan Franchet D’Esperey şehre çok küstahça bir gösteri ile girmiştir. Fatih Sultan Mehmet’in şehre girdiği kapıdan, surlar içerisinden beyaz bir atla, azınlıkların çılgın gösterileri arasında, Türk sancağını çiğneyerek şehre girmiştir. Fatih’in İstanbul’a girişine gönderme yaparak Türklere, Fatihten Pera’ya kadar düzenlenmiş zafer alayı ile de diğer işgal ordularına mesaj vermiştir. d’Esperey’in girişi, o denli gürültülü ve küstahça yapılmıştır ki Süleyman Nazif’in, Hadisat’da ünlü ”Kara Bir Gün” başlıklı yazısını yazmasına yol açar. Yazı üzerine General d’Esperey çok kızar. Süleyman Nazif’i kurşuna dizdirmeye kalkar. Fakat maiyetindekiler buna engel olur. ‘‘Kara Bir Gün” makalesi, sonradan hem basın hem de İstiklâl Savaşı tarihimizin en meşhur makalelerinden biri olacaktır (Prof.Dr. Yaşar AKBIYIK, M.Mücadelede Güney Cephesi - Maraş, Atatürk Araştırmaları Merkezi, 1999 - Ankara, SİNA AKŞžİN, İstanbul Hükümetleri Ve Milli Mücadele. Cem Yayınevi)
 
Yukarı Alt