- 2009 H1N1 gribi salgın halinde devam ediyor. Ama birçok kişi hastalıkla karşılaştığında ne yapacağını bilmiyor. Peki bu hastalığının belirtileri neler, hastalığa yakalandığını anlayan kişi ne yapmalı, kimlere test yapılıyor ve nasıl tedavi ediliyor?
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Hakko, hastalık nedeniyle paniğe kapılmaya gerek olmadığını ve hızlı hareket etmek gerektiğini söylüyor. Bu dönemde ortaya çıkan grip vakalarının yüzde 90’ına 2009 H1N1 gribi tanısı konduğunu ve kontrol altında tutulduğunu söyleyen Dr. Hakko, bu hastalığın öldürücülüğünün düşük olduğuna ve mevsimsel gripten daha hızlı iyileştiğine dikkat çekiyor.
2009 H1N1 gribinin belirtileri nelerdir?
39-40 dereceye varan ateş, kuru öksürük, vücudun geneline yayılan kas ve eklem ağrısı, bazı kişilerde boğaz ağrısı ve burun akıntısı ile yorgunluk belirtiler arasında sayılabilir. Bazı vakalarda kusma ve ishal de görülebiliyor.
Bu belirtiler varsa nasıl hareket etmek gerekiyor?
Belirtiler ani olarak ortaya çıkıyor. Ateş, öksürük ya da ağrı şikayetinden ikisi varsa mutlaka bir sağlık kurumuna başvurmak gerekiyor. Risk grubuna girip girmediklerini kişilerin kendileri tespit edemez. Başlangıçta bile zatürre olabileceği için hekim değerlendirmesi önem taşıyor.
Kimler risk grubunu oluşturuyor?
Gebeler, 0-5 yaş arasındaki çocuklar, 65 yaş üzeri kişiler, kronik hastalığı olan herkes; diyabet ve kalp hastaları, astımı olanlar, böbrek hastaları, nörolojik ve romatizmal hastalıkları olanlar, kanser hastaları risk grubunda bulunuyor.
2009 H1N1 gribini 65 yaş üstü kişilerin çok daha kolay atlatıyor olması ilginç bir durum. Ama onların da mutlaka hekim tarafından görülmesi gerekiyor. Çünkü hastalığı atlatıyor olmaları sekonder enfeksiyonların olmayacağı anlamına gelmiyor. Arkasından zatürre olabilecekleri için kontrol altında tutulmaları gerekiyor.
2009 H1N1 gribine yakalandığınızdan şüphe ediyorsanız ne yapmalısınız?
[*] Hastaneye gitmeden önce bir maske edinin
[*] Hasta olan kişi ve ona bakan kişiler de evde maske takmalı
[*] Risk grubunda yer alan kişiler hastayla aynı odada bulunmamalı, mümkünse evden uzaklaştırılmalı
[*] El hijyenini özel önem verilmeli. Su ve sabunla sık sık yıkanmalı, alkol içeren el dezenfektanları kullanılmalı,
[*] Ortak kullanım alanları çamaşır suyu ile temizlenmeli
[*] Hastanın bulunduğu oda sık havalandırılmalı
2009 H1N1 gribi tanısı konduysa nelere dikkat etmelisiniz?
[*] Bol su için
[*] Mutlaka yatak istirahati yapın
[*] Bulaştırıcılık riski devam ettiği için bir hafta süreyle evden çıkmayın
[*] Beslenmenize dikkat edin
[*] Mutlaka hekim kontrolünde olun
2009 H1N1 gribi geçirdiyseniz ikinci kez yakalanma ihtimaliniz var mı?
Eğer virüs üzerinde herhangi bir değişiklik olmadıysa hastalık ikinci kez geçirilmez. Ama virüs değişikliğe uğradıysa tekrar geçirmek mümkün.
Nasıl tedavi edilir?
Bu kişilerin ilk 48 saat içinde mutlaka tedavi için başvurmaları gerekiyor. İlaç tedavisine başlanıyor ve özellikle ikincil enfeksiyonlar açısından takip etmek gerekiyor. Hastalar mümkün olduğunca yatırılmadan tedavi ediliyor. Ancak genel durumlarıyla ilgili olarak gerek duyulursa hastaneye yatırılıyor. Hastaların mutlaka hekimleriyle irtibat halinde olmaları gerekiyor. Risk grubunun dışında kalan kişilere ise genellikle ateş düşürücü, ağrı kesici gibi belirtileri giderici ilaçlarla takip ediliyor.
Kimlere test yapılmalı?
2009 H1N1 gribiyle ilgili risk grubunda yer alan kişilerin test yaptırması gerekiyor. Klinik olarak bu belirtilerle gelen herkes bu hastalığa yakalanmış kabul ediliyor ve kanıt olarak ortaya koymak, tedaviyi şekillerdirmek için test yapılıyor.
